واتر پمپ چیست؟
واتر پمپ یکی از قطعات بسیار مهم در سیستم خنک‌کننده موتورخودرو است. این قطعه با پمپاژ کردن آب به درون موتور ، از موتور در برابر دمای بالا و گرمایی که بر اثر احتراق داخلی ایجاد میشود، محافظت میکند.
به این طریق که واتر پمپ با مکش مایع خنک کننده از رادیاتور و به حرکت درآوردن آن به سر تا سر سرسیلندر و بلوک موتور از جوش آوردن خودرو پیشگیری میکند و موتور را خنک نگه می دارد. سپس این گرما از بلوک به مایع رادیاتور منتقل میشود و مجددا به رادیاتور باز می گردد.
وظایف اصلی واتر پمپ خودرو
در ادامه به مهم‌ترین وظایف این قطعه در خودروها می‌پردازیم:
گردش مایع خنک‌کننده: واتر پمپ برای تنظیم دمای موتور مایع خنک کننده را بین پیشرانه، رادیاتور و سایر بخش‌ها به گردش در می آورد.
تنظیم دما: این قطعه مهم با گردش مایع خنک‌کننده در پیشرانه باعث کاهش گرمای تولیدی در طی عملیات احتراق میشود و باعث حفظ تعادل دمای عملیاتی می شود.
روان کاری: برخی واتر پمپ‌ها برای روان کاری شفت و بلبرینگ ها طراحی می‌شوند و کمک میکند تا عملکرد آن‌ها نرم و بی اصطکاک باشد. اکثر واتر پمپ‌ها دارای حفره‌ای هستند که اجازه می‌دهد مقدار کمی از مایع خنک‌کننده به بیرون بریزد اما اگرجریان مایع بطور مداوم از حفره خارج شود پس این به معنی خرابی آب‌بندی واتر پمپ می باشد و باید آن را تعویض نمایید. همچنین در برخی خودروها واتر پمپ برقی بجای تسمه‌پروانه استفاده شده که نیروی خود را از موتوری برقی می‌گیرد.
آب‌بندی: برخی از این قطعات دارای آب‌بندی مکانیکی هستند که به جلوگیری از نشتی مایع خنک‌کننده کمک میکند.
تایمینگ: واتر پمپ در برخی پیشرانه‌ها جهت تنظیم هماهنگی بین سوپاپ ها و پیستون ها بکار میرود.
انواع مختلف واتر پمپ
در خودروها انواع مختلفی از واتر پمپ‌ها بکار میرود که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
واتر پمپ گریز از مرکز
در این نوع واتر پمپ‌ها از یک پروانه برای تولید نیروی گریز از مرکز استفاده میشود. این نیرو باعث حرکت مایع خنک‌کننده در سیستم میشود. واتر پمپ های گریز از مرکز به دلیل دوام و راندمان بالا از رایج‌ترین واتر پمپ‌های بکار رفته در خودروها هستند.
واتر پمپ دنده‌ای
در این نوع واتر پمپ‌ها از دنده‌ها برای انتقال انرژی پیشرانه به مایع خنک‌کننده و گردش در آن سیستم استفاده شده است. مدل‌های دنده‌ای معمولاً در خودروهای هوی دیوتی و باری بکار می‌روند و گردش مایع و دوام بالایی دارند.
واتر پمپ پروانه‌ای
این پمپ‌ها از پروانه برای گردش مایع خنک‌کننده استفاده می‌کنند. و از واتر پمپ های گریز از مرکز کوچک تر هستند و در خودروهای با ابعاد کوچک تر بکار می‌روند.
واتر پمپ پره‌ای
در این پمپ‌ها پره‌هایی برای حرکت مایع خنک‌کننده طراحی شده است. چنین قطعاتی به خاطر قابلیت اطمینان بالا شناخته شده‌اند و معمولاً در خودروهایی با نیاز به جریان مایع خنک‌کننده زیاد بکار می‌روند.
واتر پمپ توربینی
این واتر پمپ‌ها از توربین برای چرخش مایع خنک‌کننده استفاده می‌کنند و مشابه انواع گریز از مرکز هستند اما کارایی بهتری دارند و معمولاً در خودروهای پرفورمنس وجود دارند.
دلایل خرابی واتر پمپ خودرو
از جمله دلایل خرابی این قطعه مهم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استهلاک
با گذشت زمان قطعات مکانیکی بکار رفته در این قطعه مستهلک شده و کیفیت خود را از دست می‌دهند. استهلاک همچنین گردش مایع خنک‌کننده در پیشرانه را تحت تأثیر قرارمی دهد و این امر منجر به داغ شدن پیشرانه می شود.
نگهداری نامناسب
اگر سرویس‌های دوره‌ای این قطعه بصورت منظم بررسی نشود.باعث مسدود شدن مسیر عبور مایع خنک‌کننده به وسیله ذرات آلاینده و گردوغبار میشود. این امر منجر به کاهش جریان مایع و خرابی واتر پمپ خواهد شد.
گرفتگی یا خوردگی
مایع خنک‌کننده می‌تواند حاوی ذرات زنگ‌زدگی آهن، آلاینده‌ها و… باشد که این امر مسیر عبور مایع را مسدود میکند. همچنین خوردگی نیز می‌تواند باعث آسیب دیدن واتر پمپ و از کار افتادن آن می شود.
داغ کردن
داغ شدن قطعه به دلیل سایر مشکلات سیستم خنک کننده مانند خرابی ترموستات یا گرفتگی سوپاپ رادیاتور می‌تواند باعث از کار افتادن واتر پمپ شود.
طراحی بد پروانه یا خرابی آن
گاهی اوقات خود واتر پمپ کیفیت خوبی از نظر طراحی ندارد.همچنین خرابی پروانه سبب از کار افتادن واتر پمپ خواهد شد.
علائم خرابی واتر پمپ
تنها نقطه‌ضعف این قطعه به عدم کارایی همیشگی آن مربوط میشود و بنابراین با مشاهده برخی نشانه‌ها باید به فکر تعویض آن باشید. واشرهای آب‌بندی متعدد بکار رفته در قطعه یاد شده می‌توانند با گذشت زمان خراب شوند و یا اینکه بیرینگ های پولی از کار بیفتند که در نهایت منجر به خرابی آن میشود. با خرابی این قطعه مایع خنک‌کننده به اندازه کافی در پیشرانه به گردش درنمی آید و باعث افزایش دما و نهایتا باعث داغ شدن پیشرانه میشود.
نشتی مایع خنک‌کننده
این نشانه احتمالاً واضح‌ترین علامت خرابی واتر پمپ می باشد.ممکن است نشتی در جلو ومرکز پیشرانه مشاهده شود. که معمولا یک مایع رنگی (سبز یا صورتی)می باشد.همچنین زمانی که متوجه کمبود آب رادیاتور میشویم پس احتمالاً واتر پمپ خودرو خراب شده است.
روشن شدن چراغ هشدار مایع خنک‌کننده
اگر آب رادیاتور کم شود بنابراین نشانه‌ای خطرناک از خرابی واتر پمپ می باشد. نشتی مایع خنک‌کننده باید در اسرع وقت ریشه‌یابی شده و رفع شود.
بالا رفتن آمپر آب
در صورت بالا رفتن آمپر آب یا روشن شدن چراغ چک خودرو احتمال داغ شدن پیشرانه افزایش میابد و ممکن است این قطعه خراب شده باشد.
صدای شبیه ناله بلند
درصورتی‌که صدای ناله‌ای از پیشرانه به گوش برسد و با افزایش دور موتور صدا بیشتر شود احتمالاً تسمه‌پروانه در پولی قطعه موردنظر شل شده یا اینکه بلبرینگ های پولی خراب شده‌اند.
قیمت واتر پمپ خودرو:
با توجه به نوسانات قیمت ها و تورم موجود در کشور قیمت ها مدام در حال تغییر است .در چنین شرایطی فروشگاه اورجینال یدک به دلیل خرید بدون واسطه و اعتبار زیاد نزد کارخانه و شرکت های پخش کننده ومناسب ترین قیمت واتر پمپ پراید،پژو،206،دنا،تیبا و...را به شما عزیزان تقدیم میکند.
